Scherpe teksten schrijven

1. Bepaal je doelgroep

We beginnen met wat tips die voor de hand liggen, maar het zal je verbazen hoe vaak het daar al misgaat. Zelfs bij grote bedrijven. ‘Eigenlijk is iedereen wel onze doelgroep.’ Nee nee nee. Het bestáát niet. Iedereen is geen doelgroep. Denk hier echt goed over na voordat je op je toetsenbord begint te rammen. Dan komen we meteen op punt 2, de kernboodschap. Trek de paracetamol maar vast tevoorschijn, want we geven je er een pijnlijk voorbeeld bij.

2. Bepaal je kernboodschap

Een kernboodschap is essentieel voor het schrijven van een scherpe tekst. Vanaf nu is het verplicht om vooraf in één zin samen te vatten welk punt je op je lezers wilt overbrengen. Zoals in dit blog: scherpe teksten schrijven met behulp van een aantal praktisch toepasbare tips.

Een paar jaar geleden kwamen we onderstaand nieuwsbericht tegen. Kernboodschap: compleet afwezig. Omdat gedeelde smart naar schijnt halve smart is, delen we hem graag met je…

GroenLinks verbaasd over ‘intensieve menshouderij’ bij de Toppers

Een delegatie van Tweede Kamerleden bracht gisteravond een werkbezoek aan een concert van de Toppers in de Arena.

Kamerleden Harm Beertema (PVV), Liesbeth van Tongeren (GroenLinks), Mona Keijzer (CDA), Reinette Klever (PVV), Dion Graus (PVV) en Norbert Klein (Fractie Klein) waren in de Arena op uitnodiging van auteursrechtenorganisatie Buma/Stemra. Dat meldt De Telegraaf. De Kamerleden zagen zo hoe Buma/Stemra nauwkeurig bijhield hoe lang elk nummer duurde, maar ook welke logistieke problemen een concert van de Toppers met zich meebrengt. Zo staan de snelwegen vol files, omdat maar een op de vijf bezoekers met het openbaar vervoer komt.

Lees ook: Fans Toppers overspoelen de stad

GroenLinkser Liesbeth van Tongeren opperde daarom om een deel van het geld dat naar de NS gaat te reserveren voor evenementenvervoer. Ook was ze verbaasd over de drukte (‘intensieve menshouderij’) en verliet ze het concert vroegtijdig omdat ze eigenlijk helemaal geen fan is van de Toppers.

Geen grap – voel je vrij om Google erop na te slaan. Dit is dus het gevolg van een tekst zonder kernboodschap. We hadden zelf geen duidelijker waarschuwing kunnen verzinnen.

3. Verwijder overbodige tekst

Veel mensen hebben de neiging hun tekst met een boel bla in te leiden. Let daar bij jezelf eens op als je een eerste opzet af hebt. Vaak kun je de eerste alinea in zijn geheel schrappen. Of beginzinnen die een veel te lange aanloop nemen naar de boodschap. Een voorbeeld dat we recent tegenkwamen: ‘Waarschijnlijk weet je al wel dat je website belangrijk is om jouw bedrijf bekend te maken bij potentiële klanten’. Onze niet al te subtiele feedback: ‘Als iedereen dat al weet, hoef je het ook niet te noemen.’

4. Gebruik korte zinnen

Korte zinnen helpen je om jezelf scherp te houden. En je tekst dus ook. Dat betekent niet dat alles in 2 woorden hoeft. Een beetje variatie is lekker, anders wordt het wel heel staccato allemaal. Een grove richtlijn: maximaal 1 komma per zin en ongeveer 10 woorden. Dan zit je altijd goed.

5. Pas een actieve schrijfstijl toe

Scherpe teksten schrijven, begint met een actieve schrijfstijl. Dat houdt in dat je zoveel mogelijk hulpwerkwoorden schrapt en je onderwerp en persoonsvorm naar voren haalt. Ik geef je graag een heel simpel voorbeeld dat je voortaan als ezelsbruggetje kunt gebruiken.

Niet: De brand wordt geblust door de brandweer
Wel: De brandweer blust de brand

Hier vind je nog een aantal voorbeelden van actieve en passieve schrijfvormen.

6. Bedenk een concept

Schrijf vanuit een concept om je boodschap op een scherpe en unieke manier over te brengen. Pak een groot wit papier en wat stiften en bedenk van te voren een leuk idee of een unieke invalshoek voor je tekst. Gegarandeerd: met conceptontwikkeling maak je ieder blog, iedere website of iedere vacature een stuk leuker. Eigenlijk zoek je naar een haakje om je tekst aan op te hangen. Dat kan van alles zijn. Een woord, een thema, een stijl of een ding. Bijvoorbeeld: een scrabblespel als uitgangspunt voor een vacaturetekst… Dubbele woordwaarde als je ook Engels spreekt. Net even anders dan zo’n oersaai vereiste.

7. Denk in verhalen

Als je een boodschap wilt overbrengen op zo’n manier dat ‘ie blijft hangen, is het goed om te denken vanuit verhalen in plaats van diensten of producten. Dit zijn 2 belangrijke vragen die je jezelf kunt stellen:

Waarom is deze boodschap zo belangrijk? (In plaats van wat of hoe)
Hoe kan ik beleving toevoegen aan mijn tekst? (Bijv. quotes, anekdotes, woordgrappen of details)

Hierover vind je bergen informatie in ons eerdere blog de geheimen van overtuigend schrijven.

8. Vermijd jargon

Jargon en vaktaal is super niet-sexy. Gewoon niet doen. En even je tekst (laten) checken als de eerste draft af is.

9. Pas op taal- en spelfouten

Check ten slotte nog even op taal- en spelfouten. Het is Irritant (met hoofdletter ja) als je een tof verhaal hebt geschreven en enkel gezeur krijgt over kleine foutjes.